Hasan KÜÇÜK
Mersin’de yapılacak Metro projesi ile ilgili Mimarlar ve İnşaat Mühendisleri Odası üyelerine yönelik bilgilendirme toplantısı düzenlendi. Metro projesinin ihalesini alan Prota Mühendislik tarafından yapılan bilgilendirme toplantısına çok sayıda mimar ve inşaat mühendisi ile mimarlık ve mühendislik fakültesinde okuyan öğrenciler katıldı. Toplantıda Metro projesinin ihalesini alan Prota Mühendislik Genel Müdürü Danyal Kubin ve ekibi sunum yaparak projenin teknik detayları hakkında bilgi verdi. Kubin, açılışta toplantının özel olduğunu ifade ederek haber yapılmasını istemediklerini söyledi. Kubin, Metro projesinden çıkacak 3 milyon metreküp hafriyatın 3 yere döküleceğini belirtirken, “Döküm alanını söyleyemem o olmaz” dedi. Hafriyatın kesinlikle denize dökülmeyeceğini iddia eden Kubin, Metro Projesinin maliyeti konusunda da ihale aşamasında olunduğu için bir açıklama yapamayacağını kaydetti.
“370 BİNANIN ANALİZİNİ YAPTIK, 30’DAN FAZLA BİNANIN ALT YAPISI GÜÇLENDİRİLECEK”
Proje için ÇED raporu alınmasına gerek görülmediğini ifade eden Kubin, Mersin Valiliği’nin de rapora gerek görmediğini kaydetti. Belirlenen hat üzerinde birçok ölçüm yaptıklarını ve bu ölçüm ve değerlendirme 110 kişinin çalıştığını anlatan Kubin, “Hat üzerindeki 370 binanın analizi yaptık. Çünkü altından metro geçirirken binanın bundan etkilenmemesi gerekiyor. 300 küsur binayı inceleyince 30’dan fazlasının alt yapısının güçlendirilmesi kararını verdik” şeklinde konuştu. Proje için ÇED raporunun alınmasına gerek görülmemiş olması ise eleştirilere neden oldu.
“3 MİLYON METREKÜP HAFRİYAT NEREYE DÖKÜLECEK?”
Katılımcıların sorularını yanıtlayan Kubin, Metro inşaatından ne kadar hafriyat çıkacağı, bunun nereye döküleceği yönündeki soruyu şöyle yanıtladı: “Yaklaşık 3 milyon metre küp hafriyat çıkacak. Bir kamyonun 15 bin metre küp hafriyat taşıyabildiğini düşünürsek Mersin’de günde 200 kamyon şehir içinden kuzey kısımlara hafriyat götürecek. İstasyonlarımız tam kavşaklarda olacak. Hafriyat doğu batı istikameti değil kuzey güney istikametinde direkt döküm alanına gidecek. Bütün planlamalar o şekilde. Döküm alanını söyleyemem o olmaz. Onu sormayın. 3 tane döküm alanı var onu söyleyeyim. Direk kuzey güney istikametine taşıyoruz. Doğu batı istikametine hiçbir sirkülasyon olmayacak. Bu da güzel bir şey. Hafriyat denize gitmeyecek. Denizde ne işi var hafriyatın. Çıkan hafriyat öncelikle sınıflandırılıyor. Korkutulacak bir rakam değil. 3 milyon metreküp hafriyatı ben dert etmiyorum. Zaten hafriyat dert edilmediği için ÇED’e gerek yok dediler.” Kubin çalışmalar sırasında trafik kesintisinin yaşanmayacağını söyledi.
“MALİYET HAKKINDA BİLGİ VEREMEM”
Kubin, metro projesinin maliyeti ne olacağı yönündeki soruya şöyle cevap verdi: “Bu metronun iki tane fizibilitesi var. Biri kamusal biri finansal fizibilite. Her metroda bu böyledir. Her iki fizibileteden finansal fizibilite karlı değil. Dünyanın hiçbir yerinde Hong Kong ve Singapur hariç, Londra Metrosunun birkaç hattı da buna dahil hiçbir yerde metrodan para kazanılmaz. Neden kazanılmaz? İlk yatırımdan dolayı. Metroların ilk yatırımları yüksektir. İşletmede para kazanılır. Çünkü ucuz çalışır. Metro pahalı bir sistem değildir. İşletmesi kazanır. Dolayısıyla ilk yatırımı yüksek olduğu için ne yaparsanız yapın ister yüzeyden işten aşağıdan fark etmiyor. Bunun geri dönüş süresi 20 yıldır. Mersin’de 21 yıldır. Mersin Metrosunun en güzel tarafı Mersin’in kent gelişim hattı. Doğu-batı istikametinde çok yoğun bir nüfus var hareket var. Aslında 1.8 milyon nüfuslu bir kentte bu kadar yolcu sayısını ulaşmak pek mümkün değil ancak bu kentin ulaşımının yüzde 50’si doğu batı aksında oradan kurtarıyoruz paçayı. Yoksa bu yatırımın rantabl çıkması mümkün değil. Yoksa buraya tramvay yatırımı yapar döner arkana 20 yıl kullanırsın. Mersin metrosu en düşük maliyetle metro olacak. Sebebi yüzeyin sığ olması. Sığ bir metro yapıyoruz. 8 metreden daha fazla inen merdiven yok. Dereler çıkmasa idi maliyet daha düşük olacaktı. Dereler kötü oldu. İndirmek zorunda kaldık. Maliyet konusunda bilgi veremem. Şu anda ihale aşamasında. Metrolarla kıyaslanınca pahalı bir metro olmayacak. İhale yöntemi Konya gibi olacak. Müteahhit kredi bulacak. Getirecek işi yapacak. Dünyada bu böyle yapılıyor.”
Burada söz alan Mimar Abdullah Yıldız, daha önce ihale edilen metro projesinin yer üstünden yapılacağı için ÇED raporu istenmediğini ifade ederek, “Siz Mersin’de 10 yıl sonrası için rakamlar belirlemişsiniz. Zaten metronun bitmesi de en az bu kadar sürecek. Bunun yerine yer üstünden bir tramvay yapılsa ve bu süre bu kadar uzamasa olmuyor mu?” dedi.
“YANLIŞ VARSA 5 KURUŞ ALMAM”
Mersin’de gün içinde kaç kişinin toplu taşıma kullandığını ve hangi güzergahlarda ilerlediklerini hesapladıklarını söyleyen Kubin, hafif raylı sistemin Mersin’e 10 yıl yeteceğini belirtti. 10 yıl sonra ise yolcu sayısının artacağına vurgu yapan Kubin, “Ortada bir teşhis var, bu teşhis çok net. Mersin’in şimdi günlük 16 bin yolcusu var, yakında bu 20 bine çıkacak. Buna uygun bir proje yapmalıyız. Eğer yanlış varsa bu projede 5 kuruş almam. Dünyanın hiçbir yerinde belli bir nüfusun üzerindeki yerlerde yüzeyden yapılmaz” dedi. Yer altının daha maliyetli olduğunu söyleyen Kubin, “Bir projeci için yer altı maliyeti 10’sa, yer üstü 2’dir. Geldik, gezdik Mersin’de ve bir terslik olduğunu gördük. Bu hattın yer üstünden yapılması mümkün değil. Para için yapmıyorum. 2 liraya yapalım ama 5-10 yıl sonra demode olur. Sökebilirsen, sök” diye cevap verdi.
“BİZİM PROJEMİZ BU DEĞİL”
Kubin, düz bir hat üzerinde planlanan projenin üniversite ve şehir hastanesi bağlantılarının nasıl olacağı yönündeki soruyu ise şöyle yanıtladı: “Mersin Büyükşehir Belediye Başkanı Vahap Seçer, ‘Hattı kısaltın, belediyenin bir arazisi var oraya doğru yolu kaydırın ve şehir hastanesine götürün’ diye bir talebi oldu. Bu bizim projemiz değil ama araştırdık ve anladık ki orada yüzeyden gidebiliyoruz. Hatta MEŞOT’a kadar gidilebiliyor. Üniversite ise 7.7 km’lik bir tramvay sistemiyle bağlanabilir. Ama dediğim gibi bizim projemiz şimdilik bu değil.”