Lise öğrencisinden Yörük kültürü derlemesi

Mersin’de anneannesinin yaptığı “Topalak” yemeğinden yola çıkan lise öğrencisi Duru Şahmeran, Toroslar’da Yörük kültürünü araştırdı. Çalışmada Yörüklerin yemekleri, bebek bakımı, hayvancılık ve sanat anlayışı incelendi.

Lise öğrencisinden Yörük kültürü derlemesi


Anneannesinin yaptığı topalak yemeğiyle araştırmaya yöneldiğini belirten Duru Şahmeran, “Topalak sadece bir yemek değildi, bir kültürün izini taşıyordu” dedi. Şahmeran, danışman öğretmeni Hilmi Dulkadir rehberliğinde Mersin’in dağ köylerinde saha çalışması yaptı. Bu saha çalışmasıyla ortaya çıkan makale ise bazı internet sitelerinde geniş bir şekilde okuyucuya sunuldu.

 

BEBEK BAKIMINDA “TOPRAK” VE “TUZLAMA” GELENEĞİ

 

Araştırmada Yörük kadınlarının bebekleri sırtlarında taşıyarak çalışmaya devam ettikleri, ısıtılmış toprakla bebekleri sardıkları ve “tuzlama” geleneğini sürdürdükleri tespit edildi. Göbek bağının ise çocuğun gelecekteki mesleğine dair dileklere göre saklandığı kaydedildi.

 

YÖRÜK MUTFAĞINDA TOPALAK, BULGUR PİLAVI VE GELİNCİK BÖREĞİ

 

Yörüklerin en çok tükettikleri yemeklerin bulgur pilavı, topalak, dövme pilavı ve gelincik böreği olduğunu belirten Şahmeran, yemeklerin imece usulüyle hazırlandığını aktardı. Ayrıca keçi sütünden yapılan tulum peyniri ve tereyağının sofraların vazgeçilmezi olduğu gözlemlendi.

Yörüklerin temel geçim kaynağının hayvancılık olduğunu ifade eden Şahmeran, keçi sürülerinin doğaya uyumlu yaşamın merkezinde yer aldığını aktardı. Kurt saldırıları ve alıcı (yırtıcı) kuşlara karşı sürülerin çobanlarla korunmaya çalışıldığı da gözlemler arasında yer aldı.

Araştırmada, Yörük kültüründe ozanlık geleneğinin sürdüğü ve doğaçlama türkülerin toplumsal hafızayı taşıdığı vurgulandı. Ayrıca doğadan esinlenen motiflerle işlenen dokumaların kültürel bir miras olarak önemini koruduğu kaydedildi.

 

“DOĞAYLA UYUM İÇİNDE YAŞAM”

 

Araştırmasını değerlendirip makale haline getiren Duru Şahmeran, “Benim için Yörük demek doğayla uyum içinde yaşamak demektir. Zorlu yaşam koşullarına rağmen güler yüzlü, üretken ve misafirperver insanlarla tanıştım” ifadelerini kullandı. (Haber Merkezi)