ELVAN PEHLİVAN
Mersin’de kış aylarında kilosu 30-40 satılan limon şimdilerde manavda 100 lira, marketlerde 100-120 lirayı buldu. Mersin Ziraat Odası Başkanı Musa Yılmaz, artan fiyatları değerlendirdi.
Yılmaz, “Birkaç önce limon ihracatına bir kısıtlama getirilmişti. Üretim fazlamız var, ihracata gönderemezsek sıkıntı yaşarız. Geçmiş yıllarda biliyorsunuz üst üste birkaç yıl limonumuz dalında kaldı, 1 veya 2 liraya sattık. Satamadık bile hatta. Ama son zamanlarda doğal afetlerden zarar gördük, bir taraftan limon bahçeleri söküldü. Neyse ki bu yıl ihracattaki kısıtlamayı da kaldırdık, bakanlıkla temas kurarak görüşerek. Tabi o günlerde konuşulan bir şey de vardı, ‘limon fiyatları fazla yükselirse biz ihracatı kısıtlamak zorundayız’ şeklinde Bakan beyin ifadesi vardı. En son toplantıda ben yoktum, sektör temsilcileri de demişler ki ‘limon fiyatları 50-60 liradan yukarı çıkmaz.’ Böyle bir sohbet olmuş. Mersin’de bile bu fiyatın üzerinde şu an market fiyatları 80-90-100 lira seviyelerinde. Böyle bir durumla karşı karşıyayız. Bununla ilgili toplantılar yapıyoruz son iki haftadır vali beyin diğer sektör temsilcilerinin başkanlığında” dedi.
YILMAZ: “FİYATLAR DENGELENMEZSE İHRACATTA KISITLAMAYA GİDİLEBİLİR”
Ülkede serbest piyasa ekonomisi olduğunu dile getiren Yılmaz, soğuk hava depoları ya da doğal depolarda bulunan limon miktarını net olarak bilmediklerini söyledi. Yılmaz, “Bunu bilemediğimiz için aslında şu an çiftçiyi ilgilendiren bir durum yok. Çünkü ürün çiftçiden çıkmış zaten, ürün tüccarın elinde. Ağırlıklı kısmı tüccarın elinde, adam almış depoya koymuşsa, fiyatlar da sürekli yükseliyorsa ne kadar kar elde etmek istiyorsa o kadar bekletebilir, ya da kendi hedeflediği bir süre varsa. Buna maalesef müdahale edemiyoruz. Bugün diyelim ki limon üretilen bölgelerde ya da depolarda 100 bin ton limonun olduğunu varsayarsak, iki aya kadar zaten limon üretimimiz yok. Ancak iki ay sonra erkenciler başlayacak. Depolarda 100 bin ton limonun olduğunu varsayarsak bunun 20 bin tonu ancak üreticisindedir. Gerisi bu işin ticaretini yapan insanların elinde. Devlet de ister istemez bu yüksek fiyata direk müdahale edemese bile ihracatı kısıtlayarak bu fiyatları dengelemeye çalışıyor. Bu fiyat belli bir dengeye inmezse düşünceme göre ihracatta kısıtlamaya gidebilirler” diye konuştu.
“LİMONDA ALIŞ VE SATIŞ FİYATLARI MUTLAKA DENETLENMELİ”
Yaşanılan tablonun istemedikleri bir durum olduğunu söyleyen Yılmaz, “Biz limonu 25-30 liraya satmışsak tüketicinin de 100 liraya tüketmesini istemeyiz. Biz isteriz ki tüketici de makul seviyede bizim ürünümüzü tüketsin. Ama maalesef bizden çıkmış durumda, depolardaki limonlar şuan ağırlıklı olarak tüccarın elinde. Serbest piyasa kelimesini çok fazla kullanmak istemiyorum. Bir çiftçi temsilcisi olarak benim kanaatim; fiyatlar denetlenmeli. Yani alış ve satış fiyatları ilgili kurumlar tarafından mutlaka denetlenmelidir” ifadelerini kullandı.
ESNAF: MERSİN’DE LİMON İSTANBUL’DAKİ GİBİ TANEYLE SATILIR HALE GELDİ
Balık Pazarı’nda manavcı esnafı olarak çalışan Ayhan Kara, limonu artık taneyle satmaya başladıklarını dile getirdi. Kara, “Halden 75-80 liraya kilosunu alıyoruz, kalitesine göre değişiyor. Burada da haliyle nakliyedir, poşetidir, kirası, elektriği binince kilosunu 100 liradan satıyoruz ki gayet normal. Lakin gidiyor mu gitmiyor. Vatandaşın alım gücü maalesef eskiye nazaran çok zayıfladı. Piyasa bu sebeple kötü değil, çok kötü. Bundan 7-8 yıl önce Balık Pazarı’nda 10 kasa salatalık satarken 1 kasaya düştü. Dolayısıyla bizler de esnaf olarak sıkıntı yaşıyoruz. Limonu neredeyse kiloyla satmıyoruz artık. Buradaki fiyatlara bakıca İstanbul’u hatırlıyoruz, tane ile meyve sebze satılırken orada şu an Mersin’de o duruma geldi” şeklinde konuştu.