ABİDİN YAĞMUR
HDP Ekonomi ve Tarım Komisyonundan Sorumlu Eş Genel Başkan Yardımcısı Rıdvan Turan TBMM’deki bütçe görüşmelerini ve ekonomik gelişmeleri değerlendirdi.
Turan, “HDP olarak hep diyoruz ki, bu bütçe savaş bütçesidir. Savaş bütçesi kavramını top, tüfek ve silahlanmaya ayrılan kaynak olarak görmemek lazım. Önemli bir kısmı silahlanmaya ayrılan kaynaklardır ve bu yönüyle savaş bütçesidir. Aynı zamanda yoksullara, işçilere, emekçilere, ücretlilere karşı uyguladığı zor ve şiddet nedeniyle bir sınıfsal savaş bütçesidir” dedi.
“VERGİ DÜŞÜK GELİRLİ GRUPLARDAN ALINIYOR”
4,5 trilyon liralık bir bütçe büyüklüğü olduğunu ifade eden Turan, “Bunun 3,8 trilyonu halktan toplanan vergilerle oluşturuluyor. Geçen yıl bütçe geliri olarak 1,47 trilyon lira toplanmışken, bütçe geliri olarak bu yıl bu miktar 3,8 trilyona çıktı. Yani yüzde 150 oranında artış oldu. Hani resmi enflasyon yüzde 85’in altına düşmüştü ya, yüzde 150 ile vergi toplanacak. Bakalım bu nereden ve kimden alınıyor? 3,8 trilyonluk gelirin 2,7 trilyonu düşük gelirli gruplardan dolaylı vergilerle alınan kısım. Yani bunlar esasında tüketim vergileri. Bir ekmek alırsınız KDV, ÖTV ödersiniz. Yani düşük gelirli kesimlerden alınan vergi 2,7 trilyon iken, sermayenin ve durumu iyi olan kesimin bütçeye yansıyan katkısı ise 1,1 trilyon. Burada sınıfsal tercihi görüyoruz. Bu bütçe ağırlıklı olarak emekçilerden, yoksullardan, ücretli olarak çalışanlardan toplanan bir bütçe. Ama günün sonunda gelin bakın yoksullardan, ücretlilerden, maaşlılardan alınan bu bütçe daha fazla sermayeye hizmet ediyor” ifadelerini kullandı.
“ZENGİNLERİN 800 MİLYAR LİRALIK VERGİ BORCU SİLİNİYOR”
Turan, “Bu bütçede vergi harcamaları adı altında bir kalem var. Hiç sınıfsal bir çağrışım yapmıyor ama içine baktığımızda geçen yıl öngörülen vergi harcamaları 385 milyar lira idi. Vergi harcamaları sermayenin alınmayacak kısmını ifade ediyor. Geçen yıl, 2023 yılında 385 milyar lira sermayeden vergi alınmayacak deniliyordu. Bu sene bu miktar 994 milyar liraya çıktı. Yani asgari ücretin vergi dışı bırakılmasından kaynaklı olarak azalmayı temel alırsanız aşağı yukarı bu yıl yoksullardan toplanan bu yekunun içerisinde 800 milyar civarında sermayenin, zenginlerin vergileri bağışlanmış durumda. Yani resmi enflasyonun yüzde 85 olduğu yerde sermayenin vergi afları yüzde 300 düzeyinde şekillendi. Yani siz bütçe yaparken yoksuldan topluyor zengine veriyorsunuz. Bu da yetmiyor. Zengin bu ülkede çalışıyor ve yaşıyor ama siz kaynakları kullanmaktan doğan vazifelerini ortadan kaldırıyorsunuz, 800 milyar liralık vergisini bağışlıyorsunuz” ifadelerini kullandı.
.jpg)
“SAVUNMA BÜTÇESİ 2 KATINA ÇIKTI”
AKP hükümetinin Kürt sorununa bakışının da bütçe tercihlerine yansıdığını iddia eden Turan şunları söyledi: “Kürt sorununun çözümsüzlüğünden kaynaklı yaşanan çatışma ve savaş ortamı, iktidarın giderek artan öfkesi ve bastırma politikaları bütçeye yansımış durumda. 460 milyar liralık bir savunma bütçesinden bahsediyoruz. 460 milyar liralık savunma bütçesi geçen yılın tam iki katıdır. Geçen yıl 230 milyar iken bu yıl 460 milyara çıkmıştır. Yani cebimizden çıkan her 8 liralık verginin 1 lirası İHA’ya, SİHA’ya, tanka, topa gidiyor. Refaha değil tam tersine savaş ve çatışma politikasına yansıtılıyor. Bütçenin sınıfsal röntgeni kabaca böyle.”
“BU MODEL ENFLASYONU DÜŞÜRMEZ”
HDP Mersin Milletvekili Rıdvan Turan, enflasyon rakamlarını da değerlendirdi.
Turan, “Enflasyon düşme eğilimine girdi diyorlar. Bunun sebebini biliyoruz, baz etkisidir. Yani siz bir araca bindiniz gidiyorsunuz 200 km hızla. Aracınızın hızı 195 km/s’e düştü. İşte iktidar buna diyor ki enflasyon düştü. Fiyatların azalması söz konusu olacak mı? Yalnızca fiyatların artış hızı yavaşlamış olacak. Her ne kadar TÜİK yüzde 84,39 olarak enflasyonu açıklamış olsa da bu ekonomik planlama ve bu modelle önümüzdeki dönemlerde enflasyon tekrar artacak. Özellikle üretici fiyatlarındaki artış bize raftaki fiyatların artacağını gösteriyor. DİSK-AR emekçilerin enflasyonunun yüzde 115 civarında artmaya devam ettiğini gösteriyor” dedi.